Misvattingen over liberalisme
MISVATTING 1: LIBERALISME IS ER ENKEL VOOR DE RIJKEN
Natuurlijk niet. Liberalen beschouwen armoede als een groot probleem en vinden dat mensen die arm zijn, geholpen moeten worden. Waar liberalen echter verschillen van anderen is de manier waarop ze die hulp willen vormgeven. Liberalen willen kansen bieden aan mensen, door hen op te leiden, door hen te wapenen met kennis, door hen aan een job te helpen. Liberalen willen geen hulp die mensen afhankelijk maakt van de hulp, maar hulp die mensen zelfredzaam maakt zodat ze die hulp na verloop van tijd niet langer nodig hebben.
MISVATTING 2: LIBERALISME STAAT VOOR INDIVIDUALISME, EN INDIVIDUALISME VOOR EGOÏSME
Het individualisme dat door liberalen wordt uitgedragen, is geen negatief, egoïstisch individualisme. Het is een positief verhaal, dat de unieke talenten en mogelijkheden van elk individu in de verf zet. Het is erop gericht aan iedereen de vrijheid en de kansen te geven om die unieke talenten maximaal te ontplooien. Liberalen willen mensen de ruimte geven om te 'ondernemen', zowel in de letterlijke als in de figuurlijke betekenis. Ze geloven dat, als iemand succesvol onderneemt, die niet alleen zichzelf maar ook de hele samenleving verrijkt.
MISVATTING 3: LIBERALEN ZIJN TEGEN REGELS
Liberalen hechten heel veel belang aan vrijheid, maar dat wil helemaal niet zeggen dat liberalen tegen regels zijn. Regels en vrijheid staan niet tegenover elkaar, integendeel, je hebt regels nodig om de vrijheid te beschermen. De vrijheid van de ene moet namelijk beperkt worden, daar waar ze een belemmering vormt voor de vrijheid van de andere. Zo zorgen snelheidsbeperkingen er bijvoorbeeld voor dat we met z'n allen de vrijheid hebben om ons op een veilige manier in het verkeer te begeven. Er zijn echter ook betuttelende regels, die alleen maar vrijheid afnemen en helemaal niemand beschermen. Waarom, bijvoorbeeld, zou een gepensioneerde niets mogen bijverdienen?
MISVATTING 4: LIBERALEN ZIJN ANTI-OVERHEID EN WILLEN ALLES PRIVATISEREN
Liberalen zijn helemaal niet anti-overheid. Een sterke overheid bevolkt door competente ambtenaren is essentieel. Wel is het zo dat die overheid de juiste taken moet vervullen en zich niet bezig moet houden met activiteiten die op een meer doeltreffende manier en efficiënter (lees: goedkoper) door private ondernemingen kunnen worden uitgevoerd. Onderwijs en politie zijn voorbeelden van kerntaken die nooit geprivatiseerd mogen worden. De liberalisering van de telecommunicatiesector daarentegen heeft heel wat voordelen opgeleverd aan de gebruikers, zowel wat betreft de prijzen als het gebruiksgemak. De slotsom is dat geval per geval moet worden nagegaan of een bepaalde dienstverlening het beste door de overheid wordt uitgevoerd, dan wel aan de private markt wordt overgelaten (maar wel nog steeds door de overheid gereguleerd).
MISVATTING 5: LIBERALEN HECHTEN GEEN BELANG AAN DE KLIMAATPROBLEMATIEK
Liberalen hechten wel belang aan het milieu. Voor liberalen is vrijheid essentieel, maar tegelijkertijd vinden ze dat de vrijheid van de ene beperkt moet worden, daar waar ze een belemmering vormt voor de vrijheid van de andere (zie ook misvatting 3). Als het over het klimaat gaat, dan is de 'ene' onze generatie, en de 'andere' de volgende generatie(s). Als we niet volop inzetten op hernieuwbare energie, energiezuinigheid en het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen, dan zadelen we de volgende generaties op met een ontzettend loodzware erfenis, dan zal het ons schuld zijn dat onze kinderen en kleinkinderen niet meer kunnen genieten van zuivere lucht, zuiver water, ...
MISVATTING 6: MOBILITEIT BETEKENT VOOR LIBERALEN DAT DE AUTO KONING IS, EN DAT OPENBAAR VERVOER, FIETSERS EN VOETGANGERS ER ZOVEEL MOGELIJK VOOR MOETEN WIJKEN
Liberalen willen maximaal inzetten op een uitgebreid aanbod aan openbaar vervoer. Veilige fiets- en voetpaden zijn ook een must want hoe meer mensen een korte verplaatsing te voet of met de fiets afleggen, hoe beter voor het milieu. Liberalen benadrukken echter wel dat er voor heel wat verplaatsingen geen alternatief is voor de auto. Het aanbod aan openbaar vervoer, zelf al wordt het uitgebreid, zal nooit alle verplaatsingsnoden dekken, zeker niet laat op de avond of 's nachts. Met de auto kan je ook veel meer bagage meenemen. En sommige mensen, vooral ouderen, zijn niet goed genoeg te been meer om zich te voet of met de fiets te verplaatsen. Liberalen kiezen dan ook voor een en-en-verhaal dat inzet op alle vormen van transport en streven hierbij naar een evenwichtig mobiliteitsverhaal.
MISVATTING 7: LIBERALEN ZIJN TEGEN BELASTINGEN
Nee, belastingen zijn nodig. Zonder belastingen geen onderwijs, pensioenen of gezondheidszorg. Zonder belastingen kan je geen politieagenten betalen, wegen en pleinen (her)aanleggen, investeren in onderzoek en ontwikkeling, enz. Liberalen benadrukken echter dat belastingen koopkracht en kapitaal onttrekken aan burgers en ondernemingen. En dat, als belastingen te hoog zijn, de welvaartscreatie te sterk wordt afgeremd. Zo zijn de sociale lasten op arbeid in België veel te hoog, en dat heeft een negatieve impact op de concurrentiekracht van onze ondernemingen. Belastingen zijn nodig, maar mogen niet te hoog zijn. En belastinggeld moet uiteraard goed én efficiënt besteed worden. De overheid moet als goede huisvader om gaan met het belastinggeld, dat wil zeggen: niet meer uitgeven dan je hebt en het geld nuttig en verantwoord besteden.
MISVATTING 8: LIBERALEN WILLEN DE GRENZEN SLUITEN VOOR MIGRANTEN EN VLUCHTELINGEN
Nee. Migratie is van alle tijden en is op zich een positief verhaal. Mensen die hierheen komen en hier werk vinden of een onderneming opstarten, dragen immers bij tot onze welvaart. Er moet dan ook sterk ingezet worden op economische migratie. Anderzijds geloven liberalen ook dat we een humanitaire verantwoordelijkheid hebben; mensen die in hun eigen land moeten vrezen voor hun leven verdienen het om in België en andere landen met een goede levensstandaard opgevangen te worden en een tweede kans te krijgen. Wat liberalen wel benadrukken, is dat de draagkracht van onze samenleving beperkt is. Migratie is pas zinvol als migranten die hierheen komen op hun eigen benen kunnen staan. Wie hier geen toekomst heeft, is er zélf ook niet bij gebaat om hierheen te komen of hier te blijven.
MISVATTING 9: DE FINANCIËLE EN ECONOMISCHE CRISIS IS HET GEVOLG VAN EEN LIBERAAL BELEID
De financiële en economische crisis is het gevolg van een doorgedreven deregulering in de financiële sector. Of het nu om de praktijken van sommige kredietverstrekkers gaat, de hefboomfondsen of de kredietbeoordelaars, ze hebben er allemaal toe bijgedragen dat een gigantische financiële zeepbel is gecreëerd die totaal ontsnapte aan de controle en zelf maar het begrip van de centrale banken en de overheden. Liberalen zijn helemaal niet tegen regels (zie ook misvatting 3), en zeker in de financiële sector zijn regels broodnodig om de transparantie en de goede werking van het financiële systeem te vrijwaren. Een écht liberaal beleid legt regels op die burgers en ondernemingen beschermen tegen roekeloze financiële praktijken.